Stimuleren van de motivatie van studenten

Met onderwijs voeden wij de student, maar dat onderwijs omzetten in leren en internaliseren moet de student zelf doen en daar gaat het vaak fout. De student heeft veel andere zaken op zijn drukke agenda staan en die toets is toch pas over vier weken. Hij zal leren niet snel zien als ingroeien in het beroep, de echt intrinsiek gemotiveerde student daargelaten. En dat tot frustratie van de docenten, die enthousiast zijn over hun vak als onderdeel van de beroepsbekwaamheid waaraan ze meewerken die te ontwikkelen. Soms zelfs in wanhoop vragen ze zich af hoe kan ik mijn studenten motiveren om niet alleen voor de toets te leren, maar voor het vak te gaan, dan gaat die toets ook vanzelf. Dus geen uitstelgedrag vertonen maar gewoon aanwezig zijn, meedoen en huiswerk maken. Het ontbreek studenten daarbij vaak aan voldoende intrinsieke motivatie om het leren te zien als een belangrijke investering in de bekwaamheidsontwikkeling gericht op het door hun zelf gekozen beroep, dat helaas nu eenmaal veel tijd kost. De vraag van veel docenten is dan ook hoe kan ik mijn studenten motiveren?

Bij veel literatuur over de (wereldwijd dominante) motivatietheorie, de zelfdeterminatietheorie van Deci en Ryan (1985), blijft het vaak hangen bij een uiteenzetting van de theorie. Het lectoraat Brein en Leren van Avans Hogeschool heeft, als onderdeel van het NeurolabNL-consortium, met een NWA-Startimpuls subsidie samen met docenten, onderwijskundigen en onderzoekers een handreiking voor docenten ontwikkeld gericht op het motiveren van de motivatie van studenten (Motiverend lesgeven met de Motivatie-motor, 41 pagina’s inclusief een zelfscan). De makers van de handreiking hebben de zelfdeterminatietheorie concrete, praktische en wetenschappelijk onderbouwde handvatten gegeven aan de hand van elf Items, zoals zij die noemen. Met die handvatten kunnen docenten hun didactische en pedagogische gedrag handen en voeten geven gericht op het vergroten van de autonomie, competentie en verbondenheid bij studenten. Het betreft het motiveren van de motivatie. Dit is enorm waardevol voor docenten juist bij formatief handelen en programmatisch toetsen. En daar worden summatieve toetsen minder belangrijk, of zijn ze zelfs verdwenen. Het onderwijs is daardoor meer gericht op zelfontwikkeling en zelfsturing van de student waarbij autonome motivatie van de student belangrijk is.

Aan de ontwikkelaars is gevraagd of ze een artikel in een van de komende nummers van Examens hierover willen schrijven. De eerste reactie was positief. Ben je al getriggerd en wil je alvast een meer weten. Hieronder tref je de link aan naar de publicatie Motiverend lesgeven met de Motivatie-motor: https://lic.avans.nl/service.lic/publicaties/motivatie-motor